شبیه‌سازی تغییرات درون رگباری ضریب روان‌آب با استفاده از مؤلفه‌های بارشی در حوزه‌ی آبخیز بار نیشابور

Authors

  • توسلی, احد دانشگاه تربیت مدرس نور
  • مرادی, حمیدرضا دانشگاه تربیت مدرس نور
Abstract:

  استفاده از روش ­ های تجربی گوناگون برای برآورد روان­آب سطحی در حوزه ­ های آبخیز فاقد ایستگاه هیدرومتری، اجتناب­ناپذیر است. یکی از پارامترهای مهم موجود در بیش­تر این روش ­ ها، ضریب روان­آب است. تخمین صحیح ضریب روان­آب سطحی و بررسی تغییرات آن در شرایط گوناگون، برآورد صحیح روان­آب سطحی سیلاب­ها را امکان­پذیر می­سازد. پژوهش­ها در زمینه­ی بررسی ضریب روان­آب و عامل­های مؤثر بر آن، بیش­تر در مقیاس­های ماهانه، فصلی و سالانه در مناطق گوناگون جهان انجام شده است، ولی در زمینه­ی تغییرات ضریب روان­آب در مقیاس یک واقعه­ی رگبار، پژوهش­های کمی صورت پذیرفته است. حال آن­که اساس بسیاری از تحلیل­های هیدرولوژیک بر مقیاس رگبار استوار است. از این­رو، هدف اصلی پژوهش، بررسی امکان شبیه­سازی تغییرات ضریب روان­آب در مقیاس رگبار و شناسایی عامل­های مؤثر بارشی بر آن، در حوزه­ی آبخیز بار نیشابور با مساحت 11388 هکتار بوده است. پس از بررسی 440 باران­نگار و آب­نگار سیل­های موجود در منطقه طی سال­های 1369 تا 1378، تعداد 32 رگبار با زمان بارش بیش از زمان تمرکز 9/2 ساعت حوزه و هم­چنین ایجاد نوسان در آب­نمود، انتخاب و میانگین ضریب روان­آب کل واقعه، چارک­ها و دهک­ها محاسبه شد. سپس ارتباط بین متغیرهای گوناگون بارش کل و هم­چنین بارش مازاد با میانگین مقدار ضریب روان­آب و ضریب روان­آب جزئی از راه تحلیل روابط رگرسیونی دو و چند متغیره و با شکل­های گوناگون ساده و تغییر شکل یافته­ی متغیر­ها بررسی شد. نتایج بدست آمده از پژوهش، دلالت بر تغییرات زیاد بین رگباری ضریب روان­آب مشاهداتی در دامنه­ی 6/0 تا 7/45 درصد با میانگین حسابی، میانه، معکوس میانگین لگاریتم و انحراف معیار به­ترتیب 65/10، 96/7، 59/7، 35/9 درصد داشته است. روی هم رفته، یافته­های پژوهش بر امکان شبیه­سازی منحنی تغییرات ضریب یاد شده با استفاده از رگرسیون­های دو متغیره با ضریب همبستگی بین 28 تا 88 درصد (68/0 ≥ P ≥ 003/0) و با برتری متغیرهای چارک دوم و سوم در تبیین آن دلالت داشته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل منطقهای بار رسوب معلق با استفاده از روش رگرسیون مؤلفههای اصلی در حوضة آبخیز سفیدرود

رسوب ناشی از فرسایش خاک به عنوان مهم‌ترین نمایة تخریب اراضی، چالشی مهم در بحث توسعۀ پایدار و تهدیدی بر زیست بوم‌ها تلقی می‌شود. لذا برآورد معتبر رسوب خروجی از آبخیزها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. گستردگی آبخیزها و کمبود ایستگاه‌های سنجش رسوب باعث شده است تا از روش‌های تحلیل منطقه‌ای جهت برآورد بار رسوب معلق در آبخیز فاقد و یا کمبود آمار استفاده شود. هدف از این تحقیق تحلیل منطقه‌ای بار رسوب معلق با...

full text

تخمین ضریب رواناب رگبار با استفاده از سیستم استنباط فازی- عصبی تطبیقی (ANFIS) در حوزه آبخیز بار اریه نیشابور

The rainfall-runoff process and flooding are hydrological phenomena that are difficult to study due to the influence of different parameters. So far, different methods and models have been provided to analyze these phenomena. The purpose of this study is evaluation of adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) for storm runoff coefficient forecasting. To that end, Barariyeh watershed was cho...

full text

تخمین ضریب رواناب رگبار با استفاده از سیستم استنباط فازی- عصبی تطبیقی (anfis) در حوزه آبخیز بار اریه نیشابور

فرآیند بارش - رواناب و ایجاد سیلاب از پدیده های هیدرولوژیکی هستند که بررسی آنها به سبب تأثیرپذیری از پارامترهای مختلف، دشوار می باشد. تاکنون روش ها و الگو های مختلفی برای تحلیل این پدیده ها ارائه شده است. از این رو هدف این پژوهش ارزیابی شبکه عصبی-فازی تطبیقی در پیش بینی ضریب رواناب رگبار است. به این منظور حوزه آبخیز بار اریه نیشابور انتخاب و داده های مربوط به 33 واقعه در بین سال های آماری 1331 ...

full text

تخمین ضریب روان آب رگبار در حوزه آبخیز بار نیشابور با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی

استفاده از روش های تجربی مختلف برای برآورد روان آب سطحی در حوزه های آبخیز فاقد ایستگاه هیدرومتری اجتناب ناپذیر است. یکی از پارامترهای مهم موجود در اغلب این روش ها ضریب روان آب است. با به دست آوردن دقیق ضریب روان آب سطحی، برآورد صحیح روان آب سطحی و دبی حداکثر سیلاب ها امکان پذیر می گردد. یکی از پرکاربردترین مدل ها در برآورد و پیش بینی پدیده های هیدرولوژیکی شبکه عصبی مصنوعی است که به دلیل مزیت ها...

15 صفحه اول

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 10

pages  21- 33

publication date 2010-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023